Werken aan een duurzame toekomst van de Nederlandse binnenvaart

Nederland is binnen Europa een grootmacht in transport over het water. Maar die positie staat de komende jaren wél onder druk. Welke stappen nodig zijn om de toekomst van de binnenvaart te waarborgen en de sector te verduurzamen, weet beleidsmedewerker maritieme zaken bij het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat (IenW) Feline Schutjes.

Feline Schutjes werkt aan meerdere dossiers gericht op de binnenvaart, waaronder 2 werkgroepen van de Centrale Commissie voor de Rijnvaart. In dit oudste internationale samenwerkingsverband ter wereld maken de landen waar de Rijn doorheen stroomt afspraken over bijvoorbeeld digitalisering en duurzaamheid.

Zo definieert Feline de 4 grootste uitdagingen voor de Nederlandse binnenvaart:

Portret van Feline. Zij is beleidsmedewerker maritieme zaken bij het ministerie van IenW

Energietransitie

De vloot binnenvaartschepen moet in 2050 klimaatneutraal en zero-emissie zijn. ‘Een groot obstakel is de financiering. Onze afdeling, duurzame scheepvaart, zoekt de samenwerking met Europese initiatieven. Zo kunnen we bijvoorbeeld verkopers van brandstof extra belasten. We proberen een deel van de opbrengsten weer terug te krijgen bij de sector, zodat ze kunnen investeren in verduurzaming. Wettelijk blijft dit echter een lastige klus.’

Binnenvaartschip op de Rijn

Kwaliteit van de vaarwegen

‘We zien steeds meer extreme weersomstandigheden. Periodes van hoge waterstanden en langdurige droogte wisselen elkaar af. Dat levert gevaarlijke situaties op. Om de continuïteit van ons vaarweggennet te garanderen, moeten we steeds beter samenwerken met onze buurlanden.’

Binnenvaartschip op de Rijn

Digitalisering

‘Door digitalisering aan boord, kunnen schippers zelf beter de administratie bijhouden van de vracht en de bijbehorende processen. Ook met zelfsturende schepen wordt volop geëxperimenteerd. Hiervoor moet de wetgeving worden aangepast, het is nu nog verplicht om met een vast aantal schippers te varen. Maar door vergrijzing groeit het personeelstekort. De oude lifestyle van continu aan boord zijn, verdwijnt ook. Veel jonge schippers willen ook nog een leven aan wal.’

Portret van Feline. Zij is beleidsmedewerker maritieme zaken bij het ministerie van IenW

Ketenoptimalisatie

‘Ook het hele logistieke proces wordt gedigitaliseerd. Het gaat om de totale keten, van warenhuis naar vrachtwagen naar schip. In een gemiddeld binnenvaartschip passen maar liefst 100 vrachtwagens. Door te kijken hoe je weg, water en spoor optimaal benut, creëren we meer ruimte op ons wegennetwerk.’

Feline zit ook in het team dat zich met Russische EU-sancties bezighoudt. En ze draagt bij aan de ontwikkeling van de toekomstvisie binnenvaart. ’Dat gaat over de grootste uitdagingen die op deze sector afkomen. Wat zijn de kansen? En hoe moeten wij, overheid en sector, ons daarop voorbereiden?’ 

Autonomie, afwisseling en ontwikkelmogelijkheden

Feline haalt veel plezier uit haar werk bij het ministerie van IenW. Dit vindt ze de grootste voordelen: 

  • Autonomie: je kunt je eigen tijd indelen zolang je de mijlpalen van gezamenlijke afspraken maar behaalt.  

  • Afwisseling: naast vaste commissies zijn er tal van crisisdossiers of debatvoorbereidingen waarvoor je als beleidsmedewerker vaak wordt gevraagd.  

  • Ontwikkelmogelijkheden: je omgeving denkt actief mee over kansen waarvoor je in aanmerking komt. Dan krijg je informeel de vraag: ‘zeg, is dit niet iets voor jou?’

Een carrière in internationale betrekkingen?

Eigenlijk was het helemaal niet Felines bedoeling om in de wereld van de scheepvaart te gaan werken. Haar vader voer jaren op de cruiseschepen van de Holland America Line. ‘Als kind vermijd je altijd een beetje wat je ouders doen.’ Ze koos voor een studie Politiek & Geschiedenis aan University College in Utrecht. Daarop volgde een meer praktijkgerichte master International Relations & Diplomacy. Op naar een carrière in internationale betrekkingen was het idee.

Toch naar de maritieme sector

Maar toen de coronapandemie uitbrak, werd Feline juist vanwege haar maritieme achtergrond om hulp gevraagd. In Japan lag een groot cruiseschip met een coviduitbraak aan boord. Er werd een internationaal onderzoeksteam geformeerd dat zich boog over de vraag hoe om te gaan met corona op cruiseschepen.

Feline interviewde in het kader van haar scriptieonderzoek onder meer het hoofd zeevaart, afdelingshoofd bij Maritieme Zaken. Zo ontdekte ze hoe interessant ze de combinatie van diplomatie en de maritieme sector vindt. ‘Ik hou ook van de nuchtere sfeer en de amicale cultuur. En men gunt elkaar iets.’

Jong en hoogopgeleid en senior, superdeskundig en ervaren

'De laatste jaren zijn er veel jonge collega’s in ons team gekomen. En de man-vrouwverdeling is meer in evenwicht. Onze directie, waarvan de leden vaak zelf hebben gevaren of zijn opgeleid op een zeevaartschool, onderkent dat de toekomst om nieuwe skills vraagt. De vakkennis is in huis. Wat er nu nodig is, is kennis over onderwerpen die daarbuiten liggen zoals verduurzaming en digitalisering. Mensen met die kennis komen nu de organisatie binnen.’

Bekijk de vacatures bij IenW

Down icon Links icon Rechts icon Up icon Facebook icon Instagram icon Linkedin icon Linkedin icon Magnet.me icon Menu icon Search icon Youtube icon