Blog: Ik luister dagelijks gesprekken van targets af

2e natuur

‘Werken bij de geheime dienst en niet zomaar alles kunnen vertellen over wat ik als audiobewerker doe: het is een 2e natuur geworden. Ik werk al sinds mijn 22ste bij de AIVD, toen het nog de Binnenlandse Veiligheidsdienst (BVD) heette. Waarom ik ooit besloot te solliciteren? Ik herinner me nog dat ik best geïntrigeerd was door wat er in dat geheimzinnige pand met die antennes op het dak gebeurde. Maar wat mij vooral aantrok was de overtuiging dat ik met deze baan een betekenisvolle bijdrage kon leveren aan de nationale veiligheid. Na een intensief traject van meerdere gesprekken en tests werd ik gelukkig aangenomen. Bij de AIVD sta ik bekend als audiobewerker, maar ik zie mezelf meer als een taal- en cultuurspecialist. Ik vertaal informatie en geef adviezen over de taal, cultuur en het volk waarin ik ben gespecialiseerd.

Koptelefoon

Ik maak deel uit van een onderzoeksteam. Mijn collega’s en ik voegen vanuit onze expertise allemaal iets toe. De informatie die ik uit tapgesprekken haal is 1 van de puzzelstukjes in het onderzoek. Relevante audiogegevens worden naast de stukjes informatie gelegd die mijn collega’s op een andere manier verzamelen. Het grootste deel van de dag zit ik met mijn koptelefoon op om – in verschillende talen - afgetapte gesprekken van targets te analyseren. Met een audiofragment van 2 minuten kan ik zo 1 uur bezig zijn. Ik moet altijd alert blijven, anders mis ik belangrijke informatie. Je moet ook sterk in je schoenen staan: ik neem beslissingen waar veel vanaf hangt.

Eelt op je oren

Naast de inzet van nieuwere technologieën en technieken om dreigingen voor de nationale veiligheid te duiden, blijft het ouderwetse afluisteren een belangrijke bron van informatie. Ik zeg altijd: als audiobewerker moet je eelt op je oren hebben, want je hoort in principe alles. Je zit in iemands privéleven. Afluisteren is een ingrijpend inlichtingenmiddel, maar als audiobewerker houd je altijd in je achterhoofd dat de AIVD dit nooit zomaar doet. Daar moet echt een heel zware reden voor zijn. Dat betekent niet dat ik nooit empathie voel voor die mensen, integendeel. Het kunnen heel leuke vaders of collega’s zijn, iedereen heeft meerdere kanten. Je leert je targets ook snel kennen. Als ik iemand intensief volg, kan ik al aan een kuchje of hakkeltje horen of die persoon liegt.

Afluisteren kan niet zomaar

Mensen denken wel eens dat de AIVD zomaar alles en iedereen kan afluisteren, maar zo werkt het natuurlijk niet. Een tap is 1 van de zwaarste middelen waarover wij beschikken. Het is echt niet zo dat ik kan zeggen: ’Hé, mijn buurman doet de laatste tijd een beetje raar, laten we hem gaan aftappen.’ Daar gaan meerdere stappen aan vooraf.

Werkelijkheid minder spannend

Een baan bij de geheime dienst is in de buitenwereld vaak met een zweem van mysterie omgeven. Maar ik kan je vertellen, mijn dagelijks werk is lang niet zo flitsend als op tv. Zo’n serie als Homeland is prachtig hoor, maar de werkelijkheid is een stukje saaier. Al maak je als audiobewerker ook wel spannende momenten mee. Plannetjes die wel of niet lukken bijvoorbeeld. Ik heb ook eens iemand horen zeggen dat hij iemand vermoord had. Voor ons was de zaak na die moordbekentenis ‘kapot’, een misdrijf gaat meestal boven ons werk. In dat geval zullen wij het Openbaar Ministerie inschakelen. Dit soort heftige dingen kunnen natuurlijk wel door je hoofd blijven spoken, daar moet je tegen kunnen. Al heb ik de eventuele psychologische hulp die ik hiervoor intern kan aanvragen nog niet nodig gehad.‘

* Deze blog is gebaseerd op dit eerdere interview van RTL Nieuws.

14 augustus 2018