Tommy heeft zijn gedetineerde arbeiders net naar de werkvloer begeleid. De ochtendploeg start. Dus hij heeft even tijd voor een interview. Tommy werkt als werkmeester in de Penitentiaire Inrichting (PI) in Ter Apel, onderdeel van Dienst Justitiële Inrichtingen. Deze Penitentiaire Inrichting is de enige PI in de provincie Groningen waar alleen gedetineerde zitten van buitenlandse afkomst.
Leidinggeven aan 48 gedetineerde vreemdelingen
Tommy
Werkmeester PI Ter Apel - Dienst Justitiële Inrichtingen
Terug naar het land van herkomst
Op de vraag of Tommy leidinggevende is, antwoordt hij: ‘officieel niet, maar ik stuur samen met 3 andere collega’s dagelijks 48 gedetineerden aan, dus in zekere zin weer wel. Het is best een bijzondere PI. Waar je normaal gesproken te maken hebt met mensen die opnieuw moeten integreren in de Nederlandse maatschappij, is dat bij ons wel even anders. Hier zetten we in op uitzetting naar het land van herkomst aan het eind van hun straf of met een speciaal getroffen regeling. Dat maakt communiceren dan ook een grote uitdaging. Gelukkig hebben we google translate. En ook met handen, voeten en je mimiek kom je met elkaar een heel eind. Het mooiste is natuurlijk een andere gedetineerde te vragen om te vertalen, zodat deze zich ook gelijk op die manier nuttig maakt.
Topsport
De gedetineerden moeten verplicht werken. Qua werkzaamheden moet je denken aan het vullen van zakken met hondenbrokken, het plaatsen van beugels om PVC buizen of het verrichten van naaiwerkzaamheden. Ook diverse houtbewerkingen en spuitdeksels waar auto’s over heel de wereld mee gespoten worden. Als je bedenkt dat voor een gedetineerde de toekomst onzeker is of ze financieel al onafhankelijk zijn, is de motivatie vaak ver te zoeken. De kunst is dan om de mannen in de gewenste beweging te krijgen. En laten we eerlijk zijn, het zijn allemaal criminelen met ieder een uniek verhaal. Ondanks de omstandigheden krijg ik iedere dag weer energie van het in beweging krijgen van deze mannen. Om het echte gesprek te voeren. Er letterlijk tussen te staan. We zijn allemaal mensen, dat is wat ons bindt. Het blijven vinden van die verbinding is topsport, een sport die mij bijzonder goed ligt.
Filmpje op LinkedIn
Voordat ik hier aan de slag ging, heb ik 5 jaar in een bouwmarkt gewerkt. Een heel fijne werkplek waarbij vooral het leidinggeven mij aansprak. Op den duur liep ik daar vast. Doorgroei was lastig. Ik kan mij nog zo goed herinneren dat ik op LinkedIn een beetje aan het scrollen was en ik een filmpje van een Penitentiair Inrichtingswerker zag. Ik dacht: dat gaat over mij. Ik ben naar de open dag in Ter Apel gegaan, sprak met een leidinggevende en solliciteerde. Niet lang daarna kreeg ik een afwijzing en ik dacht: dat kan niet, want dat filmpje. Dat bén ik!
‘We zijn allemaal mensen, dat is wat ons bindt. Het blijven vinden van verbinding in de PI is topsport, een sport die mij bijzonder goed ligt.’
Telefoontje naar Den Haag
Ik kwam erachter dat het werving en selectieproces via Den Haag verloopt. Dus na wat telefoontjes tussen het bureau werving en selectie in Den Haag en de leidinggevende in Ter Apel, werd ik uitgenodigd voor de selectiedag. Je wordt vervolgens fysiek en mentaal getoetst. Natuurlijk moet je een verklaring omtrent gedrag kunnen aanleveren. De sollicitatieprocedure duurde lang, dat mag van mij best wat sneller gaan allemaal. Ondanks dat hield ik vol.
Regels en kaders
In dit werk vind ik het cruciaal om een goede balans te hebben tussen professionaliteit en menselijkheid. Ik moet de gedetineerden die hier zitten laten weten wat de regels en kaders zijn. Tegelijkertijd moeten zij voelen dat ik het beste met ze voor heb. Als dat lukt, heb ik de veiligheid van mijzelf en mijn collega’s gewaarborgd. Dat betekent ook dat je af en toe een uitzondering maakt voor gedetineerden. Er zitten hier behoorlijk wat Albanezen. Toen er een zware aardbeving in hun geboorteland was, wisten ze niet hoe het met hun families gesteld was. Toen ze de werkruimte binnenliepen, merkte ik dat er iets aan de hand was. Ik zag bezorgde gezichten en er was onrust in de groep. Ook al mogen gedetineerden officieel niet van de werkvloer af tijdens de dienst, toch moest en zou ik een uitzondering maken. Ik heb ze gezegd dat ze konden bellen met het thuisfront. 15 minuten later waren ze terug, met goed nieuws. Door zo’n menselijke handeling vanuit onze kant, verdien je het respect van die mannen, en draaien ze de productie van diverse goederen. Op zo’n moment ben ik een zeer tevreden mens in een negatieve situatie.
‘Ook al mogen gedetineerden officieel niet van de werkvloer af tijdens de dienst, toch moest en zou ik een uitzondering maken.’
Affiniteit met de werkplaats
Ik heb handel en economie gestudeerd. Uiteindelijk zien ze hier liever mensen met bijvoorbeeld een bouwkundige achtergrond. Al wordt er meer en meer breder gekeken. Je moet wel minimaal mbo-3 niveau hebben. Je studierichting is uiteindelijk ondergeschikt aan je persoonlijkheid, maar affiniteit met de werkplaats is wel heel erg handig. Ik kom oorspronkelijk uit het Westen, maar woon al flink wat jaren in het Noorden. Ik combineer die 2 werelden hier mooi: recht voor zijn raap communiceren is mijn Haagse kant, rust en structuur bieden mijn Groningse. Het lijkt me leuk dit ook over te brengen op nieuwe collega’s hier in Ter Apel en we met elkaar bijdragen aan een veilig Nederland’.