Oog voor detail: documentenonderzoeker bij de IND

Van geboorteaktes tot arrestatiebevelen

Bureau Documenten van de IND adviseert overheidsdiensten over de waarde van brondocumenten. ‘Brondocumenten zijn simpel gezegd de onderliggende documenten voor onder andere reisdocumenten’, legt Liselotte uit. ‘Bijvoorbeeld familieboekjes, trouwboekjes of geboorteaktes. We houden ons ook bezig met andere documenten die als bewijs worden gebruikt in een asielprocedure. Dan kun je denken aan gerechtelijke stukken, militaire dienstbewijzen of arrestatiebevelen. En zo zijn er nog heel veel meer. In mijn dagelijks werk doe ik onderzoek naar deze documenten. Zijn ze echt of zijn ze vervalst?’

De boel aan elkaar frauderen

Minder dan 10% van de documenten die Bureau Documenten onderzoekt, is vervalst. ‘In percentages lijkt dat misschien best mee te vallen’, zegt Liselotte. ‘Maar als je kijkt hoeveel reis- en verblijfsdocumenten er ieder jaar worden aangevraagd en hoeveel onderzoeken wij doen, hebben we het toch over serieuze aantallen. Het voelt goed dat ik een bijdrage kan leveren aan het bestrijden van fraude.’

Stempels, typemachines en handschriften

Een onderzoek naar een brondocument kan heel gedetailleerd zijn. Liselotte: ‘Ik vergelijk dan bijvoorbeeld foto’s. Of ik check of een stempel wel echt gestempeld is en niet geprint. Om maar een paar voorbeelden te noemen. Dit werk vraagt veel oog voor detail. Gelukkig heb ik dat wel. Waarschijnlijk is dat één van de redenen dat ik in dit vakgebied ben gerold.’

Bijdragen aan nationale veiligheid

De collega’s zijn hier niet alleen erg vakbekwaam, maar ook buitengewoon behulpzaam. We werken met elkaar aan één doel en dat bindt ons samen. Dan merk ik ook weer dat ik een groot deel van mijn leven aan teamsport heb besteed. Met elkaar moet je het doen, dat geloof ik echt. En gelukkig gelooft de IND dat ook. We werken veel samen met andere (rijks)overheden. Gemeentes bijvoorbeeld, maar ook de politie en de Koninklijke Marechaussee.  Als zij twijfelen aan de echtheid van brondocumenten, kunnen ze die door ons laten onderzoeken. Wij achterhalen dan ook of documenten op de juiste manier zijn verkregen. Daar kom ik graag voor naar het werk, want ieder vervalst document dat ik kan tegenhouden is weer een kleine bijdrage aan onze nationale veiligheid.’

‘Het voelt goed dat ik een bijdrage kan leveren aan het bestrijden van fraude’

Snel herkennen als iets niet klopt

Liselotte werkt inmiddels 4 jaar bij de IND, waarvan 2 jaar als documentonderzoeker. ‘Eerst als junior, toen hield ik mij vooral bezig met administratieve taken en deed ik soms een laatste check op documenten’, zegt zij. ‘In die tijd leerde ik veel technieken kennen en ik volgde verschillende cursussen via de IND. Mijn doel was zelf documenten onderzoeken – en niet de laatste schakel in het proces zijn. Dat is gelukt. Intussen werk ik alweer ruim 1 jaar als onderzoeker en daar ben ik erg blij mee. Ik kan nu veel dieper op de materie ingaan en ik herken het steeds sneller als er iets niet klopt aan een document.’ Ze lacht: ‘Daar heb ik mijn loepje niet altijd meer voor nodig.’

Van sportmarketing naar fraudebestrijding

Tot voor een aantal jaar geleden speelde Liselotte op hoog niveau basketbal. ‘Daarna leek het een logische stap om sportmarketing te studeren. Die opleiding bestond voor een groot deel uit commerciële economie. Helaas kwam ik erachter dat ik niets had met commerciële economie. Echt helemaal niets. Ik wilde veel liever mijn steentje bijdragen aan de maatschappij. Via een uitzendbureau kon ik bij de IND aan de slag en heb ik nog nooit overwogen om weg te gaan. Ik ben intussen zelfs in vaste dienst getreden. Ik had het nooit op de planning om documentonderzoeker te worden en om fraude te bestrijden. Sterker nog: ik wist vroeger niet eens van het bestaan van deze baan. Maar ik heb het zó naar mijn zin hier.’