Recht doen aan slachtoffers

Spilfunctie

De slachtoffercoördinator heeft een spilfunctie in strafzaken die variëren van huiselijk geweld, stalking en inbraak, tot meer ernstige delicten zoals verkrachting, moord en doodslag. Binnen het OM is de slachtoffercoördinator het eerste aanspreekpunt en een belangrijke steun voor de slachtoffers gedurende het hele traject. Daarnaast heeft de coördinator contact met de officieren van justitie en met bijvoorbeeld de politie, Slachtofferhulp Nederland (SHN), advocaten en de reclassering.

‘De slachtoffercoördinator geeft uitleg over het strafproces en houdt de betrokkenen op de hoogte’

Praktische hulp

Voor slachtoffers en/of nabestaanden begint na het misdrijf meestal een moeilijke en hectische periode. Naast de schok en de verwerking van het gebeurde, krijgen ze te maken met allerlei instanties en weten niet precies wat hen te wachten staat.  Als de benadeelde partij in een strafproces komt er enorm veel op hen af. Veel slachtoffers en/of nabestaanden hebben behoefte aan iemand die speciaal voor hen klaarstaat en praktische hulp biedt. De slachtoffercoördinator geeft uitleg en informatie over het strafproces, houdt de betrokkenen op de hoogte van de voortgang en beantwoordt vragen.

Alle lijnen openhouden

De officier van justitie kan er blindelings op vertrouwen dat de slachtoffercoördinator alle praktische zaken regelt. De coördinator houdt alle lijnen open en speelt adequaat en doelgericht in op de soms snel wisselende omstandigheden. In nauw overleg met de officier van justitie wordt vastgesteld welke informatie over een zaak kan worden verstrekt. Ook let de slachtoffercoördinator op de juiste toon en woordkeuze in de brieven van het OM, zodat rekening wordt gehouden met de gevoelens van slachtoffers en nabestaanden. De slachtoffercoördinator stemt af met advocaten en probeert te voorkomen dat de slachtoffers tijdens de zitting worden geconfronteerd met nieuwe informatie. Of dat er een zitting wordt gepland op gevoelige data zoals een sterfdag of verjaardag binnen de familie. De slachtoffercoördinator regelt ook het spreekrecht van slachtoffers tijdens de zitting en de eventuele behandeling van het voegingsformulier, waarmee de slachtoffers schade op de verdachte kunnen verhalen.

‘De slachtoffercoördinator vindt niet snel iets gek of schokkend en kan goed omgaan met verschillende typen mensen’

Maatwerk

Een slachtoffercoördinator is een persoon die niet snel iets gek of schokkend vindt. Hij of zij kan goed omgaan met verschillende typen mensen en herkent gewoonten en culturele achtergronden. In de communicatie houdt de coördinator rekening met de gevoelens van slachtoffers en levert maatwerk. Ook kan hij goed omgaan met boze mensen en met situaties waarin partijen en belangen haaks op elkaar staan. Hoe aangrijpend een zaak ook is, de slachtoffercoördinator houdt de nodige professionele afstand. In een vroeg stadium maakt hij aan alle betrokkenen duidelijk wat zijn rol is en waar deze ophoudt. Hij ziet en hoort de slachtoffers en als hij bij hen een behoefte aan hulp signaleert, verwijst hij hen door naar bijvoorbeeld de huisarts, advocaat of slachtofferhulp. Hij neemt niet zelf de rol van hulpverlener op zich. Op die manier kan hij altijd zijn taak goed blijven vervullen, ook als de belangen van het OM botsen met die van de slachtoffers en/of nabestaanden.

Rechtvaardige samenleving

De slachtoffercoördinator organiseert de praktische gang van zaken op zittingsdagen zoals het regelen van opvangruimte voor en na de zitting, het voorkomen van confrontaties met familieleden van de verdachte of met de pers. Het werk van de coördinator is representatief voor de manier waarop het OM wil omgaan met slachtoffers en nabestaanden van delicten. Op die manier bouwt de slachtoffercoördinator mee aan een rechtvaardige en veilige samenleving, waarin recht wordt gedaan aan de slachtoffers van misdrijven.