Richtlijnen zijn een advies, er zijn altijd situaties denkbaar waarin een andere keus beter is
Leslie Isken
Beleidsadviseur RIVM
Leslie Isken is beleidsadviseur op de afdeling Landelijke Coördinatie Infectieziektebestrijding van het RIVM. Ze ontwikkelt richtlijnen op het gebied van infectieziekten. Met deze richtlijnen als basis adviseert zij GGD’en en medisch specialisten in Nederland hoe te handelen in allerlei situaties.
‘Virussen en infecties. Als het een uitbraak veroorzaakt ben ik er vanuit de beleidsmatige kant bij betrokken. Met 7 collega’s draaien we telefoondiensten om medisch inhoudelijk advies te geven aan specialisten in heel Nederland. Dat gaat over allerlei infectieziekten. Voor bijna elke infectieziekte is wel een richtlijn. Meestal belt de gemeentelijke gezondheidsdienst (GGD). Bijvoorbeeld bij een hepatitis A-geval op een school. Ons advies is dan bijvoorbeeld om mensen te vaccineren.
Eens in de zoveel tijd belt er een particulier met een opmerkelijk verhaal. Zo heeft iemand neusspray tegen ebola uitgevonden, water ingestraald tegen de griep en pillen uitgevonden tegen Q-koorts. Het zijn altijd mensen die denken dat ze hét middel hebben. Probeer die maar eens netjes te woord te staan!
Bij een uitbraak van een infectieziekte willen we zo goed mogelijk zijn voorbereid. Het denken vanuit realistische scenario’s hoort daarbij. Specialisten bellen mij soms met gerichte vragen over praktische situaties. Richtlijnen passen we dan ook regelmatig aan en toetsen we altijd bij professionals. Ik kan wel leuk achter mijn bureau iets verzinnen, maar het moet wel uitvoerbaar zijn.
Maar hoe realistisch we ook de richtlijnen proberen te beschrijven, in de praktijk zijn er toch altijd uitzonderingen. Bij ebola adviseren we bijvoorbeeld welk mondmasker je het beste kunt dragen. Er zijn mensen met een baard of een bril waarbij zo’n masker net niet goed zit. Zij kiezen ervoor een andere te dragen. Dat is niet geheel conform de richtlijn, maar het is nog steeds een goede beschermende optie. Zo zijn er altijd situaties denkbaar waarin je een andere keuze maakt. En dat is ook goed.
De doelgroep die je informeert of waar je vragen van krijgt, verschilt nogal per infectieziekte. De onrust over het ebolavirus beperkt zich niet tot één regio of sector in Nederland. Ik krijg vragen van specialisten uit ziekenhuizen, ambulancediensten, politie, justitie, de vreemdelingendienst, brandweer, scheep- en luchtvaart. Alle sectoren die zich aan het voorbereiden zijn op ebola. Een tijd geleden brak er polio uit in Syrië op een moment dat er veel vluchtelingen uit Syrië naar Nederland kwamen. Dan heb je veel contact met de asiezoekerscentra. Die ervaring maakt dat je bij een volgende uitbraak sneller bepaalde sectoren meeneemt.’