Recht doen aan slachtoffers van stalking

Aangiften over en weer

Bij aangifte van stalking wordt eerst een risicotaxatie gedaan. In dit geval 'was het potentiële gevaar hoog, onder andere vanwege de dreiging met eerwraak. Peyma: ‘We doken er meteen in. En wat bleek: de bedreigingen aan het adres van deze vrouw bleken niet de enige. Haar tante zelf, maar ook diens broers zouden lastig zijn gevallen door de ex-man. Daarbij had de man een verleden van stalking en huiselijk geweld, al was dit even geleden, buiten de recidivetermijn. Maar de ex zelf zei dat het andersom was: zij bedreigde juist hem. En hij had ook aangiften gedaan, zowel tegen zijn ex-vrouw als tegen haar broers.’ Veilig Thuis - die Peyma en zijn collega’s ook altijd bellen bij een hoge risicotaxatie – gaf hetzelfde aan: de ex-man was degene die lastiggevallen werd. Er was zo weinig concreet, dat op dat moment de zaak eigenlijk geen prioriteit kon krijgen. ‘Maar het zat ons niet lekker.’

‘Toen hebben we heel snel besloten: aanhouden. Veiligheid voorop.’

Complex dossier

De maandag na de aangifte begonnen we toch een onderzoek. Voortbordurend op een reeds 300 pagina’s tellend dossier, bomvol meldingen en aangiften van stalking. De ex-man werd beschuldigd van vele bedreigende telefoontjes, berichten, en e-mails. ‘Naar het nichtje en haar tante, naar de broers - zelfs de advocaat die haar tante in de arm had genomen, zou zijn bedreigd. Het viel alleen nog niet te bewijzen. Gewiste appjes, e-mails van verschillende accounts, tientallen verschillende telefoonnummers: het leek een minutieus uitgekiende strategie’, vertelt Peyma.

Tot op de bodem

De man in kwestie had ook nog een enorme troef in handen: in het strafdossier zat een vonnis van de rechter in zijn voordeel. De ex-vrouw had civiel geprocedeerd om een contactverbod te krijgen, maar dit was afgewezen: niet genoeg bewijs. ‘Hij was door de politie verhoord en bleef beweren dat de rollen omgekeerd waren. Hij had het zelfs aangetoond met screenshots van een app-conversatie. Zo’n uitspraak van een kantonrechter is niet niks natuurlijk, maar de feiten waren nog steeds: een hoge risicotaxatie, 5 mensen die aangifte hebben gedaan én de man had een verleden. We besloten dit tot op de bodem uit te zoeken.’

Alarmerend filmpje

Peyma vertelt dat het een enorm tijdrovende klus is om alles na te trekken: e-mailaccounts, IP-adressen en al die telefoonnummers. Dat duurt minstens 2 weken. Maar de rechercheur die zich erover ontfermde was amper begonnen of er kwam nieuwe informatie binnen. ‘Vrij schokkende ook. De moeder van de ex-vrouw had een filmpje gekregen van een vuurwapen dat werd doorgeladen. Inclusief dreigend bericht over haar dochter. Toen hebben we heel snel besloten: aanhouden. Veiligheid voorop.’ Dus diezelfde avond nog stond er een arrestatieteam op zijn stoep. Daarna onderzocht de recherche zijn woning, maar ze vonden niets. Geen wapen, geen simkaarten, niets dat de vermoedens van Peyma en de politie kon bevestigen. ‘Weer werd hij verhoord en weer ontkende hij alles.'

Dilemma

‘Nu stond ik als officier voor het dilemma: ga ik hem voorgeleiden of niet? Het bewijs was na deze actie nog steeds niet rond, maar naar mijn mening waren er genoeg gronden en ernstige bezwaren om hem toch in voorlopige hechtenis te laten nemen. Dus ik legde het voor aan de rechter-commissaris. Die was het helaas niet met me eens en wees de vordering af. Daar kon ik me echter niet bij neerleggen, dus ik besloot om in beroep te gaan tegen deze beslissing.’

‘Diezelfde avond nog stond er een arrestatieteam op zijn stoep.’

Spelfout

Al snel kwamen nieuwe zaken aan het licht. ‘We konden diverse telefoonnummers aan zijn toestel koppelen en hadden een spelfout ontdekt in zijn 'bewijsstuk', die app-conversatie. Zowel de zender als ontvanger maakten een hele specifieke spelfout, waardoor het vermoeden ontstond dat hij deze gesprekken in scène had gezet.’ Mede hierdoor werden de ernstige bezwaren in beroep bij de raadkamer wel aangenomen. De man in kwestie werd geschorst met voorwaarden, waaronder een contactverbod met alle 5 de aangevers.

Opnieuw aanhouden

‘Dat ging een tijdje goed, maar een paar weken later begon het lastigvallen weer. Een waarschuwing haalde niets uit, dus ik besloot hem opnieuw te laten aanhouden’, vervolgt Peyma. De schorsing werd opgeheven en de man werd in voorlopige hechtenis gezet tot aan de uitspraak. ‘Ondertussen onderzochten wij ook de nieuwe berichten. Het dossier telde inmiddels 600 pagina’s, maar we konden ermee bewijzen dat veel telefoontjes, berichten en bedreigingen van hem kwamen.’ Er was echt geen ontkennen meer aan. Dat deed hij dan ook niet meer, op de inhoudelijke zitting bekende de man. De rechtbank veroordeelde hem tot 7 maanden gevangenisstraf, waarvan een deel voorwaardelijk met een contact- en locatieverbod. ‘Een flinke straf voor stalking.’

Het verschil maken voor mensen

Wat Peyma het fijne vindt aan zijn beroep? ‘Dat ik een heel actieve en autonome rol heb. Als we niet zo volhardend waren geweest, denk ik niet dat hij op deze manier gestraft was. Ik heb er samen met de politie veel tijd ingestoken - misschien wel disproportioneel veel - omdat we het niet op ons geweten wilde hebben dat iemand iets zou overkomen. Dat zo’n man een hele familie kan terroriseren, is echt vreselijk, dat heeft heel veel impact op het leven van de slachtoffers. Het raakt me meer dan bijvoorbeeld drugszaken, om maar iets te noemen. Ik vind het mooi dat ik het verschil kan maken voor mensen in zaken als deze.’

Over Peyma Sholeh

Na zijn rechtenstudie werkte Peyma Sholeh 7 jaar lang als advocaat bij verschillende kantoren in Amsterdam en Den Haag. In 2019 stapte hij over naar het OM, waar hij officier van justitie werd voor het Arrondissementsparket Amsterdam. Over deze carrièrestap is hij nog steeds zeer tevreden. 'Als advocaat dien je je cliënt, maar als officier van justitie dien je de samenleving. Dat geeft mij veel meer voldoening.