Zichtbaarheid en gelijke kansen en rechten voor de lhbtiq+-collega’s binnen het ministerie van Buitenlandse Zaken (BZ). Daar werkt het netwerk Out There hard aan. En er zijn nog volop stappen te zetten. Wordt het bijvoorbeeld mogelijk om een partner van gelijk geslacht mee te nemen op uitzending naar een ambassade of consulaat in landen die het huwelijk tussen paren van gelijk geslacht niet erkennen? Of waar mensen vanwege hun seksuele geaardheid of genderidentiteit vervolgd worden?
Werken aan gelijke kansen voor lhbtiq+-collega’s
Heteronormativiteit
‘In Nederland hebben we de neiging te denken dat we er wel zijn met de emancipatie van lhbtiq+’ers, bijvoorbeeld omdat 96 procent van de bevolking zegt dat lhbtiq+’ers zichzelf moeten kunnen zijn. Maar we onderschatten hoe hard er in ons land wordt gediscrimineerd en hoe heteronormatief onze samenleving is’, zegt Cas van der Horst, voorzitter van netwerk Out There en beleidsmedewerker bij BZ. Bovendien verhardt het klimaat en neemt ook in Nederland geweld en discriminatie tegen lhbtiq+ toe. Geopolitieke ontwikkelingen helpen daarbij niet, merkt hij op. Poetin maakt homo's tot zondebok en in de Verenigde Staten waait een conservatieve wind. ‘Dat straalt ook uit naar onze maatschappij. De situatie verslechtert. Ons ministerie is daar niet immuun voor.’
‘Onze secretaris-generaal voer vorig jaar mee als straight ally op de Dutch Government Pride boot.’
Werken aan zichtbaarheid
‘We willen ons daarom laten zien en horen als gemeenschap. Duidelijk maken met hoeveel mensen we zijn’, zegt Cas. Dus organiseert Out There diverse activiteiten die de zichtbaarheid van lhbtiq+’ers vergroten. Van netwerkborrels voor alle BZ-collega’s tot het hijsen van de regenboogvlag op bijzondere momenten, zoals IDAHOT (de International Day against Homophobia, Biphobia and Transphobia), of Coming Out Day. ‘Ook organiseerden we een receptie op de Duitse residentie - het huis van de ambassadeur - voor het lhbtiq+ corps diplomatique in Den Haag. Onze secretaris-generaal was daarbij aanwezig. Vorig jaar voer hij ook mee als straight ally op de Dutch Government Pride boot.’
Gelijke kansen en rechten
‘Hoe hoger je komt in het ministerie, des te minder lhbtiq+-collega’s tref je aan,’ zegt Cas. ‘Er is slechts 1 openlijke lhbtiq+’er op het niveau van plaatsvervangend directeur of hoger. Ook is er maar 1 ambassadeur die openlijk lesbisch is.’ Natuurlijk wordt seksuele geaardheid formeel niet bijgehouden, dus de cijfers zijn niet helemaal betrouwbaar. Maar het is toch een signaal dat in de praktijk lhbtiq+-collega’s geen gelijke kansen krijgen, denkt hij. Of zich gedwongen voelen om op het werk in de kast te blijven. ‘Daar vragen wij aandacht voor, bijvoorbeeld via personeelsbeleid.’
Partners van gelijk geslacht mee naar het buitenland
Bij BZ gaan veel collega’s kortere of langere tijd naar andere landen. In veel landen wordt homoseksualiteit of diverse genderidentiteit en -expressie niet geaccepteerd. Soms is het zelfs strafbaar: in 67 landen maar liefst. Cas: ‘Dat levert problemen op als je als diplomaat je partner mee wilt nemen.’ Het land waarnaar een diplomaat wordt uitgezonden, moet hiervoor officieel toestemming geven. En dat krijgen lhbtiq+-collega’s dus niet altijd. ‘Wij willen dit probleem hoog op de prioriteitenlijst hebben. En dat er wordt gezocht naar oplossingen waardoor het wél kan. Daar zitten natuurlijk haken en ogen aan, maar we moeten hier echt iets aan doen, want het is discriminerend en heeft negatieve gevolgen voor de carrières van onze collega’s.’
‘Out There blijft zich onvermoeibaar inzetten voor een inclusieve werkcultuur, waarin iedereen zichzelf kan zijn.’
Werk aan de winkel
Er is dus nog werk aan de winkel. Voor nog meer slagkracht trekt Out There de banden aan met andere lhbtiq+-netwerken binnen de Rijksoverheid, maar ook bij de ministeries van BZ van andere landen. Het is interessant om te ontdekken hoe zij met knelpunten omgaan, zoals het issue rond partners van diplomaten die worden uitgezonden, vindt Cas. Out There is ook het onofficiële meldpunt en houdt de vinger aan de pols wat betreft de situatie binnen BZ. ‘Collega’s die gediscrimineerd worden, gepest of anderszins last hebben van niet-inclusief gedrag van collega’s of leidinggevenden, weten hun weg naar ons te vinden.’
Verklaring van Amsterdam
Er zijn ook bemoedigende signalen, vindt hij. Zo ondertekende secretaris-generaal Maarten Schurink van het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK) – actief aangemoedigd door de leiding van het ministerie van BZ – onlangs de Verklaring van Amsterdam: een intentieverklaring waarin de Rijksoverheid zich committeert aan het stimuleren van een veilige en comfortabele werkplek, met gelijke kansen voor lhbtiq+-medewerkers. Ook vaart er een Dutch Government Pride boot mee tijdens de Canal Parade in Amsterdam. Het zijn besluiten die duidelijk maken dat er gewerkt wordt aan een inclusieve werkcultuur, waarin iedereen zichzelf kan zijn. Het netwerk Out There blijft zich hier onvermoeibaar voor inzetten.